गौतम बुद्ध आणि बुद्ध पौर्णिमा

   बौद्ध धर्माचे संस्थापक गौतम बुद्ध यांचे जीवन आणि शिकवण हे मानवतेसाठी एक महान प्रेरणा स्रोत आहे. त्यांचे जीवन, तत्वज्ञान आणि शिकवण आजही लाखो लोकांसाठी मार्गदर्शक ठरत आहे. बुद्ध पौर्णिमा हा त्यांचा जन्म, ज्ञानप्राप्ती आणि निर्वाण मिळविल्याचा दिवस मानला जातो. चला तर, जाणून घेऊया गौतम बुद्ध आणि बुद्ध पौर्णिमेबद्दल सविस्तर माहिती.

     गौतम बुद्ध यांचे जीवन: गौतम बुद्ध यांचा जन्म ई.स.पूर्व 563 मध्ये भारतातील लुंबिनी या ठिकाणी झाला. त्यांचे मूळ नाव सिद्धार्थ गौतम होते. ते शाक्य कुलातील राजा शुद्धोधन आणि राणी मायादेवी यांचे पुत्र होते. राजकुमार असूनही सिद्धार्थाने ऐश्वर्यपूर्ण जीवनाचा त्याग केला आणि सत्य शोधण्यासाठी संसार सोडला. त्यांनी अनेक वर्षे तपश्चर्या केली आणि अखेर बोधगया येथे त्यांनी ध्यानधारणेत ज्ञानप्राप्ती केली. त्यानंतर ते गौतम बुद्ध म्हणून ओळखले जाऊ लागले.

   

  बुद्ध पौर्णिमा:    बुद्ध पौर्णिमा ही बौद्ध धर्मियांची सर्वात पवित्र सण असून ती वैशाख महिन्यातील पौर्णिमेला साजरी केली जाते. या दिवशी तीन महत्वाचे प्रसंग घडले होते

•  गौतम बुद्धांचा जन्म    
•  ज्ञानप्राप्ती (बोधगया येथे)
•   निर्वाण (कुशीनगर येथे)

    बुद्ध पौर्णिमेचे महत्त्व: या दिवशी बौद्ध मंदिरे आणि स्तूपांमध्ये विशेष पूजा, ध्यानधारणा, आणि धर्मोपदेश केले जातात. या दिवशी दानधर्म, परोपकार, आणि ध्यान यांना विशेष महत्त्व दिले जाते. बुद्ध पौर्णिमेला भिक्षूंना अन्नदान करणे,गरीबांना मदत करणे आणि नैतिक आचरणाचे पालन करणे हे बौद्ध धर्मातील अनुयायांसाठी अत्यंत पुण्यकारक मानले जाते बुद्धांच्या शिकवणी: गौतम बुद्धांनी जीवनाच्या सत्यांचा शोध घेण्यासाठी आठ प्रकारच्या मार्गांचा उल्लेख केला, ज्यांना ‘अष्टांगिक मार्ग’ म्हटले जाते:

सम्यक दृष्टि – सत्याची योग्य समज

सम्यक संकल्प – चांगले विचार

सम्यक वाणी – सत्य भाषण

सम्यक कर्म – सदाचार

सम्यक आजीविका – प्रामाणिक उपजीविका

सम्यक प्रयत्न – सतत प्रयत्नशील राहणे

सम्यक स्मृती – योग्य स्मरण

सम्यक ध्यान – मनाची एकाग्रता

    गौतम बुद्धांचे जीवन आणि त्यांची शिकवण हे आजच्या जगातही महत्त्वपूर्ण आहे. बुद्ध पौर्णिमा हा दिवस आपल्या जीवनात शांती, सत्य आणि परोपकार यांचे महत्त्व अधोरेखित करतो. या दिवशी आपण आपले मन, वचन आणि कर्म शुद्ध करण्याचा संकल्प करूया आणि गौतम बुद्धांच्या शिकवणींचा स्वीकार करूया.