भारतीय फोटोग्राफर्ससाठी २०२५ ची मोठी अपडेट्स आणि ट्रेंड्स

भारतीय फोटोग्राफर्ससाठी २०२५ मधील महत्त्वाचे अपडेट्स – एक सखोल माहिती

    फोटोग्राफी हे आजच्या युगात केवळ एक छंद राहिलेला नाही, तर तो एक संपन्न व्यवसाय, करिअरचा मार्ग आणि अभिव्यक्तीचं सशक्त माध्यम बनला आहे. भारतात फोटोग्राफीच्या विविध शाखांमध्ये प्रचंड संधी उपलब्ध होत असून, २०२५ मध्ये या क्षेत्रात अनेक नवीन घडामोडी घडत आहेत. या ब्लॉगमधून आपण भारतीय फोटोग्राफर्ससाठी महत्त्वाचे अपडेट्स, स्पर्धा, प्रदर्शनं, ट्रेंड्स आणि नवीन उपकरणांबद्दल माहिती घेणार आहोत.

 १. पुरस्कार आणि स्पर्धांमधील भारतीय यश  अयनव सिल – Crown of Fire साठी आंतरराष्ट्रीय गौरव

    पश्चिम बंगालच्या अयनव सिल यांनी "Crown of Fire" या छायाचित्रासाठी Pure Street Photography Grant 2025 जिंकला. या फोटोत दिवाळी दरम्यान एक मुलगा फटाके फोडत असतानाचे सुंदर क्षण टिपले गेले आहेत. हे छायाचित्र भारतीय सणांचा सांस्कृतिक उत्सव आणि मुलांमधील आनंद दाखवतो.

 अंकित घोष – Sony World Photography Awards 2025 मध्ये निवड

 कोलकात्याच्या अंकित घोष यांचे दुर्गा पूजेदरम्यान घेतलेले एक आगीचा खेळ करणाऱ्या व्यक्तीचे छायाचित्र Sony World Photography Awards 2025 मध्ये शॉर्टलिस्ट झाले आहे. हे छायाचित्र मोबाईलने काढले गेले असून, त्यामध्ये साहस आणि श्रद्धेचा संगम दिसतो.

२. प्रदर्शनं आणि उपक्रम ब्रिटिश कौन्सिल इंडिया – जैवविविधता विषयक छायाचित्र प्रदर्शन

 ब्रिटिश कौन्सिलने भारतात वन्यजीवन फोटोग्राफीवरील एक वैशिष्ट्यपूर्ण प्रदर्शन आयोजित केले आहे. यामध्ये पर्यावरण रक्षण, जैवविविधतेचे महत्त्व आणि भारतीय छायाचित्रकारांनी टिपलेले दुर्मिळ प्राणी यांचं दृश्यरूप दाखवले जात आहे.

 Taste the Lens – स्ट्रीट फूड फोटोग्राफी स्पर्धा

 Times Food ने 'Taste the Lens' ही स्पर्धा

सुरू केली असून, भारतातील विविध प्रांतांतील स्ट्रीट फूडची छायाचित्रे मागवली जात आहेत. या स्पर्धेमुळे नवोदित आणि व्यावसायिक फोटोग्राफर्सना आपली कला दाखवण्याची उत्तम संधी मिळते.

 ३. नवीन उपकरणं आणि तंत्रज्ञान  फुजीफिल्म GFX100RF – मिडियम फॉरमॅट क्रांती

 फुजीफिल्मने भारतात GFX100RF या १०२ मेगापिक्सेलच्या फिक्स्ड-लेन्स कॅमेराची घोषणा केली आहे. अत्यंत स्पष्ट फोटोसाठी हा कॅमेरा वापरला जात असून, त्याची किंमत ₹५.५ लाखांच्या घरात आहे. व्यावसायिक फोटोग्राफर्ससाठी ही एक मोठी संधी आहे.

Nikon Z5II – व्ह्लॉगिंगसाठी आदर्श कॅमेरा

 निकॉनने नवीन Z5II मिररलेस कॅमेरा सादर केला आहे. हा कॅमेरा विशेषतः व्ह्लॉगिंग, वेडिंग आणि पोर्ट्रेट फोटोग्राफीसाठी उपयुक्त आहे. त्यामध्ये AI-आधारित फोकसिंग आणि लो-लाइट परफॉर्मन्स उत्तम आहे.

 ४. २०२५ मधील फोटोग्राफी ट्रेंड्  AI - आधारित संपादनाची वाढती लोकप्रियता

     Adobe Lightroom, Luminar AI यांसारख्या टूल्सच्या माध्यमातून फोटोंचं संपादन आता अधिक     बुद्धिमान आणि वेगवान झाले आहे. AI हे

फेस रेकग्निशन, टोन अॅडजस्टमेंट आणि बॅकग्राउंड बदलण्यास मदत करते.

मिररलेस कॅमेऱ्यांचा वापर वाढतोय

     DSLR पेक्षा हलके, जलद आणि अधिक स्मार्ट फीचर्स असलेले मिररलेस कॅमेरे आता भारतीय बाजारात     लोकप्रिय होत आहेत. Fujifilm, Sony, Nikon आणि Canon हे ब्रँड्स मिररलेस मध्ये आघाडीवर आहेत.

सिनेमॅटिक फोटोग्राफी आणि व्हिडिओ

    जास्तीत जास्त फोटोग्राफर्स आता फोटोंमध्ये "सिनेमॅटिक लुक" आणण्याचा प्रयत्न करत आहेत. यात डीप     रंगसंगती, बोकेह इफेक्ट्स, आणि स्थिरतेसाठी जिम्बलचा वापर होतो.

५. सामाजिक प्रकल्प आणि प्रेरणा  Million Amazing Women प्रकल्प 

    भारद्वाज दयाळा या भारतीय फोटोग्राफरने Million Amazing Women नावाचा जागतिक प्रकल्प सुरू केला आहे. यामध्ये ते जगभरातील महिलांचे फोटो घेऊन त्यांच्या जीवनकथा जगासमोर आणत आहेत. यामध्ये भारतातील अनेक महिलांचाही समावेश आहे.

     खाली फोटोग्राफी आणि व्हिडिओग्राफीसाठी उपयुक्त अशा शाळांबद्दल (institutes/academies) माहिती दिली आहे. ही माहिती तुम्हाला कोर्स निवडताना आणि करिअरमध्ये पुढे वाटचाल करताना उपयोगी ठरेल.

फोटोग्राफी आणि व्हिडिओग्राफीसाठी भारतातील प्रसिद्ध शाळा/इंस्टीट्यूट्स

1. Fergusson College, Pune

 Ÿ  कोर्स: Diploma in Photography

 Ÿ  विशेषता: प्रॅक्टिकल ट्रेनिंग, स्टुडिओ ट्रेनिंग, आउटडोअर शूट्स

 Ÿ  भाषा: इंग्रजी/मराठी

2. Symbiosis School of Photography, Pune

 Ÿ  कोर्स: B.A. in Visual Arts and Photography

 Ÿ  विशेषता: सुसज्ज लॅब, प्रोजेक्ट वर्क, प्रोफेशनल गेस्ट लेक्चर्स

3. National Institute of Design (NID), Ahmedabad

 Ÿ  कोर्स: B.Des/M.Des in Photography/Film & Video Communication

 Ÿ  विशेषता: भारतातील सर्वोच्च डिझाईन स्कूलपैकी एक, सरकारी संस्थान

4. FTII (Film and Television Institute of India), Pune

 Ÿ  कोर्स: Certificate course in Still Photography / Cinematography

 Ÿ  विशेषता: सिनेमॅटोग्राफी, प्रॉडक्शन, एडिटिंग यावर भर

5. Delhi School of Photography, Delhi

 Ÿ  कोर्स: Basic to Advanced Photography Courses

 Ÿ  विशेषता: शॉर्ट टर्म कोर्सेस, प्रॅक्टिकल ट्रेनिंग

6. Light & Life Academy, Ooty

 Ÿ  कोर्स: PG Diploma in Professional Photography

Ÿ  विशेषता: 100% फोटोग्राफीवर लक्ष केंद्रित, निसर्गरम्य परिसरात प्रॅक्टिस

कोर्स निवडताना लक्षात ठेवावयाच्या गोष्टी:

Ÿ  कोर्सची लेवल: बेसिक, डिप्लोमा, डिग्री किंवा पोस्ट ग्रॅज्युएट

Ÿ  कोर्स कालावधी: 3 महिने ते 3 वर्षांपर्यंत

Ÿ  कोर्स फी: रु. 30,000 पासून रु. 6 लाखांपर्यंत

Ÿ  इंटर्नशिप संधी: कोर्स दरम्यान इंटर्नशिपची संधी उपलब्ध आहे का?

Ÿ  प्रॅक्टिकल ट्रेनिंग: स्टुडिओ/फील्ड शूट्स किती प्रमाणात असतात?

MGM University – Department of Photography & School of Film Arts

    MGM University ही औरंगाबादमधील एक प्रतिष्ठित संस्था आहे, जी फोटोग्राफी आणि फिल्म आर्ट्सच्या क्षेत्रात विविध अभ्यासक्रम प्रदान करते.

फोटोग्राफीसाठी उपलब्ध कोर्सेस:

• B.A. (Hons.) in Photography – 3 वर्षांचा पदवी अभ्यासक्रम
• Diploma in Photography – व्यावसायिक कौशल्यांसाठी
• PG Diploma in Still Photography – पदव्युत्तर डिप्लोमा
• Certificate Program in Basics of Photography – नविन फोटोग्राफर साठी हे कोर्सेस विद्यार्थ्यांना व्यावसायिक फोटोग्राफर बनण्यासाठी आवश्यक असलेल्या कौशल्यांवर लक्ष केंद्रित करतात.

व्हिडिओग्राफी / सिनेमॅटोग्राफीसाठी उपलब्ध कोर्सेस:

• Cinematography Course – या कोर्समध्ये प्रकाशयोजना, फिल्म इतिहास, विविध लेन्सचे प्रकार आणि कॅमेरा उपकरणांचे वापर यासारख्या विषयांचा समावेश आहे. 

 या कोर्सद्वारे विद्यार्थ्यांना सिनेमॅटोग्राफीच्या मूलभूत संकल्पना आणि तंत्र शिकवले जातात.

इतर संस्था आणि प्रशिक्षण केंद्रे

    MAAC (Maya Academy of Advanced Cinematics), औरंगाबाद

        MAAC ही अ‍ॅनिमेशन, व्हिज्युअल इफेक्ट्स, मल्टीमीडिया आणि व्हिडिओ एडिटिंगसाठी प्रसिद्ध       संस्था आहे.  येथे विविध शॉर्ट टर्म आणि प्रोफेशनल कोर्सेस उपलब्ध आहेत.

    Superprof – वैयक्तिक फोटोग्राफी शिक्षक

    Superprof या प्लॅटफॉर्मवर औरंगाबादमध्ये 7 फोटोग्राफी शिक्षक उपलब्ध आहेत. येथे वैयक्तिक किंवा     ऑनलाइन क्लासेस घेता येतात. शुल्क साधारणतः ₹499 प्रति तासापासून सुरू होते. 

 कोर्स निवडताना लक्षात घेण्यासारख्या गोष्टी:

• कोर्सची लेव्हल: प्रमाणपत्र, डिप्लोमा, पदवी किंवा पदव्युत्तर
• कोर्स कालावधी: 3 महिने ते 3 वर्षांपर्यंत
• कोर्स फी: रु. 30,000 पासून रु. 6 लाखांपर्यंत
• इंटर्नशिप संधी: कोर्स दरम्यान इंटर्नशिपची संधी उपलब्ध आहे का?
• प्रॅक्टिकल ट्रेनिंग: स्टुडिओ/फील्ड शूट्स किती प्रमाणात असतात?

२०२५ हे वर्ष भारतीय फोटोग्राफर्ससाठी नव्या संधी, टेक्नॉलॉजी आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील गौरव घेऊन आले आहे. नवोदित छायाचित्रकारांनी या संधींचा पुरेपूर फायदा घ्यावा, विविध स्पर्धांमध्ये भाग घ्यावा आणि आपली कला सातत्याने सुधारत राहावी. या क्षेत्रात यशस्वी होण्यासाठी फक्त छायाचित्रणच नव्हे, तर संप्रेषण, संपादन, आणि सादरीकरणाचाही अभ्यास महत्त्वाचा आहे .

 टीप: तुम्ही फोटोग्राफर असाल, तर ह्या स्पर्धा आणि तांत्रिक अपडेट्स लक्षात ठेवून स्वतःची पोर्टफोलिओ वेबसाइट, इंस्टाग्राम प्रोफाइल व इतर सोशल मीडिया सशक्त करा. सातत्याने स्पर्धांमध्ये भाग घ्या आणि स्थानिक तसेच आंतरराष्ट्रीय नेटवर्क तयार करा.